โรงเรียนศึกษาพิเศษชัยนาท
โปรเจคของเรา
แนวคิดและกระบวนการคัดเลือกผลิตภัณฑ์เพื่อพัฒนา
กระบวนการคัดเลือกผลิตภัณฑ์ที่เข้าร่วมโครงการเป็นขั้นตอนสำคัญที่ต้องอาศัยการวิเคราะห์อย่างเป็นระบบและความร่วมมือจากทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้ได้ผลิตภัณฑ์ที่มีศักยภาพสูงสุดสำหรับการพัฒนาต่อยอด ทั้งในด้านคุณภาพ ความสวยงาม และความสามารถในการสร้างรายได้ โดยนอกจากการใช้กระบวนการคิดเชิงออกแบบ (Design Thinking) เป็นเครื่องมือหลักในการพัฒนาผลิตภัณฑ์แล้ว ทางโครงการยังได้นำเครื่องมือเสริมมาประยุกต์ใช้ร่วมกัน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการพัฒนาและแก้ไขปัญหาเชิงสร้างสรรค์อย่างรอบด้าน กระบวนการนี้ประกอบด้วยขั้นตอนสำคัญดังต่อไปนี้
การจัดทำบัญชีรายการผลิตภัณฑ์
(Product Index)
โรงเรียนศึกษาพิเศษชัยนาท (ศษชน.) มีประเพณีการนำ กล้วยทอด มาเป็นของรับแขกในงานแสดงผลงานและกิจกรรมต่าง ๆ ของโรงเรียน จากจุดเริ่มต้นนี้ ทางโรงเรียนได้สำรวจผลิตภัณฑ์ที่มีอยู่และนำมาวิเคราะห์ในหลากหลายมิติ เพื่อค้นหาผลิตภัณฑ์ที่มีศักยภาพในการพัฒนา และต่อยอดต่อไป
การประเมินผลิตภัณฑ์ด้วยเกณฑ์ “ง่าย งาม เงิน”
หลังจากการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์ในมิติต่าง ๆ โรงเรียนได้พิจารณาคะแนนของแต่ละผลิตภัณฑ์ ดังนี้
แป้งกล้วยทอด (18/30 คะแนน)
เป็นผลิตภัณฑ์ที่ทำง่าย วัตถุดิบหาได้ในท้องถิ่น และสูตรมีความคงที่ ถ่ายทอดต่อได้ง่าย มีเรื่องราวเชื่อมโยงกับสวนกล้วยในพื้นที่ แม้จะมีศักยภาพในการขายในจังหวัด แต่ยังขยายตลาดได้น้อยเนื่องจากต้องนำไปทอดก่อนรับประทาน
น้ำผึ้งมะนาวโซดา (15/30 คะแนน)
แม้จะมีแพ็กเกจที่สวยงามและมีศักยภาพด้านการออกแบบผลิตภัณฑ์ แต่ยังต้องชงทีละแก้ว ไม่สามารถผลิตเป็นเครื่องดื่มพร้อมขายได้ ทำให้มีข้อจำกัดเรื่องความสะดวก ต้นทุนการผลิตสูง และกำไรต่ำเมื่อคำนวณค่าแรงและทรัพยากร
ยาดมสมุนไพร (17/30 คะแนน)
ใช้สูตรที่ตายตัวและมีส่วนผสมที่เป็นเอกลักษณ์ของชัยนาท แต่การผลิตมีข้อจำกัด เนื่องจากครูผู้พัฒนาสูตรย้ายไปแล้ว แพ็กเกจแบบฝาหมุนไม่โดดเด่นในตลาด อีกทั้งกระบวนการผลิตใช้เวลานานและมีต้นทุนสูง ทำให้กำไรไม่คุ้มค่า
พรมเช็ดเท้า (17/30 คะแนน)
แม้จะช่วยพัฒนาทักษะอาชีพของนักเรียน แต่ใช้เวลาผลิตนาน วัสดุมีข้อจำกัดด้านสีสัน ทำให้ผลิตภัณฑ์ขาดความโดดเด่น อีกทั้งต้นทุนสูงและกำลังผลิตต่ำ ส่งผลให้ไม่คุ้มค่าเชิงพาณิชย์
การสรุปผลการคัดเลือก
เดิมทีครูมีแนวคิดเสนอ น้ำผึ้งมะนาวโซดา เป็นผลิตภัณฑ์หลัก แต่พบว่าต้นทุนการผลิตสูงและต้องใช้เวลาในการพัฒนาสูตรเพิ่มเติม จึงเปลี่ยนเป็น แป้งกล้วยทอด แทน ซึ่งมีความเป็นไปได้มากกว่าและสามารถเริ่มดำเนินการได้ทันที
ในกระบวนการอบรม ครูผู้เข้าร่วมได้เรียนรู้เกี่ยวกับการคำนึงถึงลูกค้า การกำหนดกลยุทธ์การขาย และการเข้าใจสินค้าของโรงเรียนมากขึ้น อย่างไรก็ตาม เนื่องจากไม่มีครูคนใดเคยผ่านการอบรม Design Thinking มาก่อน จึงมีความสับสนในกระบวนการตัดสินใจ ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างสองกลุ่มว่า ควรทำ กล้วยทอดฟรีซพร้อมทาน หรือ แป้งกล้วยทอด สุดท้ายจึงได้ข้อสรุปว่า แป้งกล้วยทอด เป็นตัวเลือกที่เหมาะสมที่สุดในเงื่อนไขของโครงการและองค์ความรู้ของครูที่มีอยู่
การสร้างฉันทามติร่วมกัน
จากการวิเคราะห์ผลิตภัณฑ์และกลุ่มเป้าหมาย พบว่าผลิตภัณฑ์ที่มีศักยภาพในการพัฒนาต่อไปได้มากที่สุด คือ แป้งกล้วยทอด ซึ่งสามารถใช้เป็นฐานในการพัฒนาสินค้าอื่น ๆ ในอนาคตได้ ครูผู้เข้าร่วมได้รับประสบการณ์ตรงเกี่ยวกับการพัฒนาแนวคิดผลิตภัณฑ์ และเข้าใจความสำคัญของการคำนึงถึงกลุ่มเป้าหมาย ทำให้สามารถต่อยอดและพัฒนาผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพในอนาคต
